Интервью директора Греческого культурного центра в Москве Теодоры Янници

    Η Θεοδώρα Γιαννίτση  είναι απόφοιτη της Δραματικής σχολής  Ρωσίας και η διευθύντρια του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού ( ΚΕΠ) Μόσχας με εξαίρετη δράση στα πλαίσια προώθησης του ελληνικού πολιτισμού στη Ρωσία όπου και ζει τα τελευταία 25  χρόνια. Με  αφορμή  την τραγωδία «Αντιγόνη» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Αλεξάντρ Σμολιακώφ με πρωταγωνιστές, την Θεοδώρα Γιαννίτση και τον διακεκριμένο, ομογενή, ηθοποιό της Ρωσίας Ευκλείδη Κιουρτζίδη, σε μουσική Νίκου Ξανθούλη που θα παρακολουθήσουμε στις   30/7/2014 και 31/7/2014 στην Αθήνα και 2/8/2014 στην Καλαμάτα η κ. Γιαννίτση μας  παραχώρησε  μία  συνέντευξη. Την  ευχαριστούμε θερμά.

Δημοσ. Είστε η διευθύντρια του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού Μόσχας με εξαίρετη δράση στα πλαίσια προώθησης του ελληνικού πολιτισμού στη Ρωσία. Ενδεικτικά αναφέρω, τμήματα διδαχής της ελληνικής γλώσσας, προβολές και αφιερώματα ταινιών Ελλήνων σκηνοθετών, συναυλίες ελληνικής μουσικής, εκθέσεις ζωγραφικής Ελλήνων και φυσικά την προβολή spot για τη στήριξη της Ελλάδος τόσο πολιτισμικά όσο και οικονομικά. Όλα αυτά εντός των μόλις 9 ετών που υπάρχει το ΚΕΠ. Μιλήστε μας γι’ αυτή τη πρωτοβουλία και ποιός είναι ο ρόλος σας.

Στη Μόσχα λειτουργεί από το Νοέμβριο του 2005 το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού (Κ.Ε.Π.) -κοινωνικός φορέας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που ως  στόχο έχει τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στη Ρωσία, την ενίσχυση των ελληνο-ρωσικών πολιτιστικών σχέσεων και την αξιοποίηση του υπάρχοντος δυναμικού, Ελλήνων και Φιλελλήνων, όλων αυτών που με τη δράση τους συμβάλλουν στην ελληνορωσική σύμπραξη. Η πρωτοβουλία για την ίδρυση του Κ.Ε.Π. ανήκε σε μία ολιγομελή ομάδα ομογενών της ρωσικής πρωτεύουσας, οι οποίοι μού έκαναν τη μεγάλη τιμή να μου προτείνουν να αναλάβω την οργάνωση, το συντονισμό, το στήσιμο, τη διεύθυνση αυτού του εγχειρήματος. 

H δραστηριότητα του Κ.Ε.Π. συνεπάγεται δρομολόγηση προγραμμάτων σε τακτική βάση (διδασκαλία γλώσσας, διαλέξεις ελληνικής ιστορίας, λογοτεχνίας, μαθήματα ελληνικού χορού, σύσταση χορωδίας ελληνικού τραγουδιού, λειτουργία θεατρικού εργαστηρίου, κινηματογραφικής λέσχης), καθώς και έκτακτων-μεμονωμένων προγραμμάτων (εκθέσεις, συναυλίες, επιστημονικές ημερίδες, εκδηλώσεις, αφιερωμένες σε Εθνικές Επετείους και Ημέρες Μνήμης,κινηματογραφικά φεστιβάλ, εκδοτική δράση κ.α.) .

Τα τελευταία χρόνια η διδασκαλία γλώσσας πραγματοποιείται σε καθημερινή βάση σε επτά ακαδημαϊκές εστίες της ρωσικής πρωτεύουσας, και συγκεκριμένα στα σχολεία μέσης εκπαίδευσης Νο 551 (σχολείο με έμφαση στην ελληνική παιδεία), Νο 26 (πλησίον του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας «Λομονόσωφ»), στοΔιεθνές Πανεπιστήμιο της Μόσχας, πρύτανης του οποίου είναι ο γνωστός ομογενής επιστήμονας, οικονομολόγος και πρώην Δήμαρχος της Μόσχας Γαβριήλ Ποπώφ, στην Κρατική Ακαδημία Οικονομίας και Κατασκευών Μόσχας, στη Βιβλιοθήκη Ξένης Λογοτεχνίας Νο 174 «Δάντε Αλιγκέρι», στο Ρωσικό Ινστιτούτο Πολιτισμολογίας και στο Διεθνές Ίδρυμα Σλαυικής Γραφής και Πολιτισμού. Τα τελευταία χρόνια τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας παρακολουθούν περί τα 500-550 άτομα. Πρόκειται για ομογενείς και Φιλέλληνες, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων ταξιδεύουν τακτικά στην Ελλάδα. Το πρόσφατο ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 λειτούργησαν 25  τμήματα γλώσσας, ενώ καταγράφησε ο πρωτοφανής αριθμός ενδιαφερομένων να διδαχθούν την ελληνική γλώσσα, που ανήρθαν σε 1400 άτομα. Ήδη από το 2007 το Κ.Ε.Π. επανδρώνεται και με Έλληνα εκπαιδευτικό, εν Μόσχα αποπασμένο του Υπουργείου Εθνική Παιδείας και Θρησκευμάτων. 

Παράλληλα στο Κέντρο λειτουργούν δανειστική βιβλιοθήκη, ταινιοθήκη και μουσικό αρχείο, προσιτά σε κάθε ενδιαφερόμενο.

Το Κ.Ε.Π., ταυτόχρονα, πραγματοποιεί μεμονωμένες εκδηλώσεις, αφιερωμένες, για παράδειγμα, σε εθνικές επετείους και ιωβηλαία, επιστημονικά συνέδρια, εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, συναυλίες, προβολές ταινιών, ενώ παράλληλα στηρίζει τις έρευνες γύρω από τις ελληνορωσικές σχέσεις και αναπτύσσει εκδοτική δραστηριότητα. Κορυφαίες εκδηλώσεις υπήρξαν η διοργάνωση στην Κρατική Βιβλιοθήκη της Ρωσίας τον Οκτώβριο του 2007 έκθεσης βιβλίου και επιστημονικής ημερίδας με τίτλο «Η Ναυμαχία του Ναυαρίνου στη αρχεία της Κρατικής Βιβλιοθήκης της Ρωσίας», αφιερωμένης στα 180 χρόνια της ιστορικής Ναυμαχίας, η διοργάνωση σειράς συναυλιών στο Ωδείο Τσαϊκόφσκι (2007), τη μουσική ακαδημία «Γκνέσινιχ» (2006), στο Μουσείο «Πούσκιν» (2010) και, η συναυλία, με έργα Ελλήνων συνθετών,  της πιανίστας Άννας Χατζησυμεωνίδου τον Ιούνιο του 2008 στα ανάκτορα «Τσαρίτσινο», η συναυλία προώθησης νεαρών ταλέντων – του Παναγιώτη Τροχόπουλου και του Νίκου Σαββίδη (Μάιος 2006), η συναυλία «Μουσική περιήγηση ανά την Ελλάδα με το Γιάννη Κότσιρα» (Μέγαρο Μουσικής Μόσχας, Ιούνιος 2011), συναυλία, αφιερωμένη στη μνήμη του μαέστρου Οδυσσέα Δημητριάδη (Μέγαρο Μουσικής Μόσχας, Δεκέμβριος 2011),  παρουσιάσεις ντοκυμαντέρ του Κ.Ε.Π. για τη ζωή ομογενών βετεράνων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (2008),  εκθέσεις ζωγραφικής (οι περισσότερες συνοδεύθηκαν και από έκδοση καταλόγου) με τίτλο «Το ωραίο δε χρειάζεται τεκμηρίωση» (2007), «Η Ελλάδα μέσα από το βλέμμα Ρώσων ζωγράφων» (2008), «Οι Έλληνες της Μόσχας ζωγραφίζουν – μία πρώτη συνάντηση γνωριμίας» (2009), «Η Ελλάδα εμπνέει» (2010) κ.α., η πρώτη εβδομάδα ελληνικού κινηματογράφου (26.03.2012-01.04.2012)– έργο εθνικής σημασίας – που συνοδεύθηκε από παράλληλες εκδηλώσεις (έκθεση ζωγραφικής, γευσιγνωσία, συναυλίες, και είχε τεράσια απήχηση στην κοινωνία της ρωσικής πρωτεύουσας, ενώ η δεύτερη εβδομάδα ελληνικού κινηματοιγράφου (29 Μαρτίου – 05 Απριλίου 2013), η οποία ήσαν αφιερωμένη στο μεγάλο Έλληνα κωμικό ηθοποιό Θανάση Βέγγο, πλαισιώθηκε επίσης από παράλληλες εκδηλώσεις και διατήρησε για άλλη μία φορά αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού προς τον ποιοτικό ελληνικό κινηματογράφο, η παράσταση του Λυκείου Ελληνίδων Καλαμάτας το Νοέμβριο του 2013, στα πλαίσια Φεστιβάλ  Εθνικών Παραδοσιακών Θεάτρων, η προσφάτως ανεβασμένη παράσταση ΑΝΤΙΓΟΝΗ του Σοφοκλή στο γνωστό θέατρο της Μόσχας «LunaTheater». 

Επιπλέον, σε μία εξαιρετικά ευχάριστη και άμεση ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε, τη Δευτέρα 22 Απριλίου 2013 στις εγκαταστάσεις της Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Μόσχας Νο 174 «Δάντε Αλιγκέρι»  η τελετή απονομής βραβείων των διαγωνιζομένων στο Διαγωνισμό «Ανακάλυψε την Ελλάδα σου».  Το εν λόγω εγχείρημα αποτέλεσε συνδιοργάνωση της Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Μόσχας Νο 174 «Δάντε Αλιγκέρι» και του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού (Κ.Ε.Π.) και ως στόχο έθεσε την, όσο το δυνατό πληρέστερη, γνωριμία με την ιστορία και τον πολιτισμό της Χώρας μας και απευθύνονταν σε Έλληνες και Φιλέλληνες, σε όλους όσους αγαπούν και ενδιαφέρονται για την Ελλάδα ανά την επικράτεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας.  Ο Διαγωνισμός ξεκίνησε στις 01 Ιανουαρίου 2013 και ολοκληρώθηκε στις 31 Μαρτίου 2013, ενώ σε αυτόν δικαίωμα συμμετοχής είχαν άτομα άνω των 14 ετών από όλες της Περιφέρειες της Ρωσίας. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν συγκινητική και εντυπωσιακή, ουσιαστικά ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Συγκεντρώθηκαν 736 απαντήσεις από 746 συμμετέχοντες, οι περισσότερες εκ των οποίων αποτελούν  αναλυτικές παρουσιάσεις, που συνοδεύονται από πλούσιο εικαστικό, φωτογραφικό και λοιπό υλικό. Ιδιαίτερα συγκίνησαν συμμετοχές μαθητών ορφανοτροφείων της Ρωσίας, καθώς και μαθητών σχολείου  της περιοχής του Βόλγκογκραντ, οι οποίοι προέβησαν σε σύσταση νέου Δικτυακού Τόπου με τις ερωτήσεις-απαντήσεις του Διαγωνισμού  http://vk.com/away.php?to=http%3A%2F%2Fruslanhj.wix.com%2Fgeografiya  και οι οποίοι, τελικά, κέρδισαν το πρώτο βραβείο. Συμμετείχαν εξάλλου, και διαγωνιζόμενοι από την Ουκρανία, από την Περιφέρεια του Ντονέτσκ, με έντονο ελληνικό-ομογενειακό στοιχείο.

Παράλληλα επισημαίνεται ότι το Φεβρουάριο του 2012 το Κ.Ε.Π. είχε την πρωτοβουλία της εκστρατείας στήριξης της Ελλάδας, η οποία διανύει μία από τις δυσκολότερες περιόδους της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας της. Η διαφημιστική αυτή καμπάνια, με τίτλο ΣΤΗΡΙΞΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΑΓΟΡΑΖΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ, ΤΑΞΙΔΕΨΕ ΓΙΑ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, έγκειται στην προτροπή του καταναλωτικού κοινού της Ρωσίας να προμηθεύεται ελληνικά προϊόντα, να περνά τις διακοπές του στην Ελλάδα.  Μέσω του Δικτυακού Τόπου του Κ.Ε.Π., αλλά και μέσω άλλων Ιστοτόπων (π.χ. facebook), η πρωτοβουλία αυτή έτυχε θερμής υποδοχής και στήριξης από Έλληνες και Φιλέλληνες τόσο στη Ρωσία όσο και στο εξωτερικό, σειρά δε οργανισμών με συναφή δράση την υιοθέτησαν, συμβάλλοντας, κατ΄αυτόν τον τρόπο, περαιτέρω στην ελληνορωσική σύμπραξη.

Στα πλαίσια της ίδιας εκστρατείας το Κ.Ε.Π, εγκαινίασε νέο εδάφιο στο Δικτυότοπό του με τίτλοΣτήριξε την Ελλάδα – επαγγελματική αποκατάσταση, στο οποίο αναρτώνται ανακοινώσεις για επιχειρηματικές δράσεις, καθώς και βιογραφικά και προσφορές για αναζήτηση εργασίας και εν γένει επαγγελματική αποκατάσταση, ως επί το πλείστον Ελλαδιτών που, στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία που διανύει η Χώρα μας, αναζητούν επαγγελματική αποκατάσταση στη Ρωσία.

Με στόχο την πληρέστερη γνωριμία με την Ελλάδα και τα αξιοθέατά της, αλλά και λόγω της εκδήλωσης ενδιαφέροντος εκ μέρους του κοινού του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού, των μαθητών, των αναγνωστών, των επισκεπτών και του ευρύτερου κοινού του, καθώς και της παράλληλης εισροής ενημέρωσης από την Ελλάδα, το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού εγκαινίασε, τον Ιούνιο του 2012, τη λειτουργία Ιστοχώρου www.greekinvest.ruμε ενημέρωση για τα «ακίνητα στην Ελλάδα», που εντάσσεται στη γενικότερη πρωτοβουλία του Κ.Ε.Π. ΣΤΗΡΙΞΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Σε αυτόν οι ενδιαφερόμενοι δύνανται να διαφημιστούν, αλλά και να αντλήσουν ενημέρωση για διάφορα ακίνητα ανά την Ελλάδα από ελεγμένες και έμπιστες μεσιτικές εταιρείες, με τις οποίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να έρθουν σε απευθείας επικοινωνία.

Από εφέτος το καλοκαίρι λειτούργησαν θερινά εκπαιδευτικά προγράμματα εκμάθησης της Ελληνικής Γλώσσας, αλλά και γενικότερης γνωριμίας με τον ελληνικό πολιτισμό, στη Χώρα μας, στην Ελλάδα (και δη σε διάφορες περιοχές της, Αθήνα, Κρήτη, Καβάλα), καθώς και παιδικές κατασκηνώσεις στην περιοχή της Χαλκιδικής.

Ναι, ένα πολυετές όνειρο δρομολογήθηκε  και οδεύσε προς την τελική πραγμάτωσή του.

Πρόσφατα (Φεβρουάριος 2014) πραγματοποιήθηκε η πρεμιέρα της παράστασης ΑΙΓΟΝΗ του Σοφοκλή – αποκύημα συνεργασίας του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού και του θεάτρου της Μόσχας «Luna “Theater”» σε σκηνοθεσία του γνωστού δραματουργού και σκηνοθέτη Αλεξάντρ Σμολιακώφ. To όλο εγχείρημα χαίρει της αιγίδας του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Πρεσβείας της Ελλάδος στη Μόσχα.

Με όλη αυτή την ως άνω εκτενή αναφορά στις δραστηριότητές μας επιθυμούμε να τονίσουμε την πολυεπίπεδη, πολυσχιδή μορφή των δράσεων και προγραμμάτων μας, ώστε το ρωσικό κοινό να έχει μία σφαιρική και, ει δυνατό, πληρέστερη γνωριμία, αλλά και συνεχή επαφή με την Ελλάδα, την ελληνική γλώσσα, τον ελληνικό πολιτισμό. Οι εκδηλώσεις μας φροντίζουμε να είναι πολυσύνθετες [πχ. τα κινηματογραφικά μας φεστιβάλ, οι συναυλίες μας κ.α.  συνοδεύονται από εκθέσεις ζωγραφικής με θεματική την Ελλάδα, από γευσιγνωσία ελληνικών προϊόντων, από έκδοση δίγλωσσου (ελληνικά-ρωσικά) έντυπου υλικού, από καλλιτεχνικό πρόγραμμα με τη συμμετοχή του χορευτικου μας συγκροτήματος, της χορωδίας κ.α.]. Στόχο μας αποτελεί να προβάλουμε τον ελληνικό πολιτισμό και την Ελλάδα εν γένει στη φίλη ομόδοξη χώρα, τη Ρωσία, διατηρώντας άσβηστο, αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού, καθώς και, παράλληλα, να αναδεικνύουμε, κυρίως μέσω των επιστημονικών μας ημερίδων και του εκδοτικού μας έργου (και σε αυτό το σημείο αξίζει να επισημανθεί η συνεργασία μας με το Κέντρο Ελληνο-Ρωσικών Ιστορικών Ερευνών – ΚΕΡΙΕ) τις κοινές σελίδες στην ιστορία των δύο λαών, Ελλήνων και Ρώσων, την πολιτιστική, πνευματική συγγένειά μας.  

Δημοσ.    Πως αντιμετωπίζει ο κόσμος  την ύπαρξη του ΚΕΠ και κατ’ επέκταση τον ελληνικό πολιτισμό?

Παρατηρείται μία εξαιρετική ανταπόκριση εκμέρους του ρωσικού κοινού για την Ελλάδα, την ελληνική γλώσσα, τις ελληνικές σπουδές. Αυτό που επιθυμώ  να τονίσω είναι ο άμεσος, αβίαστος, ειλικρινής, ανιδιοτελής τρόπος που το ρωσικό κοινό προσέγγισε το Κέντρο μας.

Μέσα σε διάστημα 20 ημερών από την έναρξη λειτουργίας του Κ.Ε.Π. το Νοέμβριο του 2005 (όταν αποστείλαμε σχετική ενημέρωση σε διάφορους φορείς της ρωσικής πρωτεύουσας, ιδίως σε ανώτατες ακαδημαϊκές σχολές) περί τα 120 άτομα εκδήλωσαν την επιθυμία να διδαχθούν την ελληνική γλώσσα. Σε δύο μήνες ο αριθμός αυτός είχε αυξηθεί στα 200 άτομα.

Το δεύτερο έτος λειτουργίας του Κ.Ε.Π. την ελληνική διδάχθηκαν περί τα 300 άτομα, ενώ από την τρίτη ακαδημαική χρονιά της λειτουργίας μας και έκτοτε ο αριθμός των σπουδαστών μας κυμαίνεται σταθερά περί τους 500-600, γεγονός που υποδεικνύει το μέγεθος της ανταποκρισης του ρωσικού κοινού για τις ελληνικές σπουδές, το μέγεθος του ενδιαφέροντος για την Ελλάδα. Πέρυσι δε σημειώθηκε ο πρωτοφανής αριθμός των 1400 εγγραφών, γεγονός εντυπωσιακό.

Ήδη από πρόπερσι, όπως προανέφερα, λειτουργήσαμε και παράλληλο Δικτυότοπο, που ως στόχο έχει την προβολήτης Χώρας μας ως τουριστικού και επενδυτικού προορισμού, δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος των μαθητών και του κοινού μας επισκέπτονται κάθε χρόνο την Ελλάδα, περνούν τις διακοπές τους στην απαράμιλλου κάλλους πατρίδα μας, προβαίνουν σε απόκτηση ακινήτων στην Ελλάδα.

Ολοένα και περισσότεροι μαθητές εγγράφονται στα μαθήματα χορού και τη χορωδία, το Κέντρο επισκέπτεται καθημερινά κοινό είτε για να δανειστεί βιβλία στην ελληνική από τη βιβλιοθήκη μας, ελληνικές ταινίες και μουσική από την ταινιοθήκη και το μουσικό μας αρχείο. Αρκετά συχνά μου τηλεφωνούν και με ρωτούν, πότε αναμένεται η Στις εκδηλώσεις του Κέντρου οι άνθρωποι έχουν αναπτύξει φιλίες και διαπροσωπικές σχέσεις, ουσιαστικά, δηλαδή, το Κέντρο κατέστη σε μία εστία, γύρω από την οποία άνθρωποι επικοινωνούν μεταξύ τους με κοινό ενδιαφέρον, με κοινό γνώμονα τον ελληνικό πολιτισμό, την ελληνική γλώσσα, την ελληνική τέχνη, την ελληνική ιστορία, με κοινό αντικείμενο την Ελλάδα μέσα στους αιώνες. Για άλλη μια φορά επισημαίνω τον αβίαστο τρόπο προσέγγισης του Κέντρου και το υψηλο ποσοστό συμμετοχής, αυθόρμητης συμμετοχής, και σύμπραξης του κοινού στις εκδηλώσεις του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού, γεγονός που μας επιτρέπει να πούμε ότι η σύσταση και λειτουργία του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού ανταποκρίνεται σε ανάγκη της σημερινής ρωσικής κοινωνίας που αφορά ενδιαφέρον για την Ελλάδα και τον πολιτισμό της, αλλά και αποτελεί νομοτέλεια της δυναμικής και εξέλιξης στις σχέσεις των δύο λαών.

Σε αυτό το σημείο επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματα του Αλεξάντρ Μιλιουκώφ, Ρώσου περιηγητή του δεύτερου ήμισυ του 19ου αι., ο οποίος επισκέφθηκε τη Χώρα μας. Πρόκειται για το 1857, περίοδο μετά τον Κριμαϊκό Πόλεμο, όταν η πολιτική ηγεσία της Ελλάδας όλο και περισσότερο προσανατολίζεται προς τη Δύση, ενώ η επιρροή της Ρωσίας στην ευρύτερη περιοχή είναι αποδυναμωμένη. Ο Μιλιουκώφ αναφέρει ότι κατά τον περίπατό του στους πρόποδες της Ακρόπολης και συνοδευόμενος από έναν Έλληνα γνωστό του, με τον οποίο επικοινωνούσε στη γαλλική, συνάντησε έναν ηλικιωμένο Έλληνα βοσκό. Ο βοσκός, στην αρχή, νόμισε ότι ο ξένος περιηγητής είναι Γερμανός, αφού, όμως, έμαθε ότι πρόκειται για Ρώσο “το συνοφρυωμένο πρόσωπο του γέροντα φωτίστηκε. –Ρώσος! – είπε ο γέρος τοποθετώντας το χέρι στην καρδιά, – κάθισε, κάθισε! Οι Ρώσοι είναι προσκεκλημένοι μας! Οι Ρώσοι είναι αδέρφια μας!”

Νομίζω ότι αυτά τα λόγια του Έλληνα βοσκού χαρακτηρίζουν με το βέλτιστο τρόπο τις σχέσεις των δύο λαών διαχρονικά, πρωτίστως σε διαπροσωπικό επίπεδο, σε επίπεδο απλών ανθρώπων, ανεξαρτήτως πολιτικών συγκυριών, ισορροπιών και σκοπιμοτήτων.

Δημοσ.Μένοντας μόνιμα στη Μόσχα, και βλέποντας από κάποια απόσταση την πολιτισμική κρίση που υπάρχει στην Ελλάδα, μπορείτε να μας μιλήσετε για το πώς την αντιμετωπίζετε εσείς και σε σχέση με την ίδια κρίση που βιώνει σε μεγάλο βαθμό η Ρωσία?

Κατ΄αρχάς επιτρέψτε μου να εκφράσω την άποψη ότι η Ρωσία σήμερα δε βιώνει κρίση, τουλάχιστον όπως τη βιώνουμε και την εννοούμε στην Ελλάδα του σήμερα, χωρίς, βέβαια, αυτό να σημαίνει ότι η κρίση (οικονομική, ηθική κ.α.) αποκλείεται στο μέλλον.Ο ρωσικός λαός βίωσε μία τεράστια κρίση, ένα τεράστιο τράνταγμα μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, ταπεινώθηκε, τραυματίστηκε, δοκιμάστηκε και συνέχισε να πορεύεται. Τα τελευταία 15 χρόνια [μετά την υποτίμηση του ρουβλίου τον Αύγουστο του 1998 και τη μεταγενέστερη, οικειοθελή, αποχώρηση του Ρώσου Προέδρου Γιέλτσιν από την προεδρεία της χώρας (Δεκέμβριος 1999)] η Ρωσία παρουσιάσει ανάκαμψη, άνοδο, πρόοδο. Ανάκαμψη, η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλεται και στην ευνοϊκή διεθνή συγκυρία ως προς τις τιμές των υδρογονανθράκων, εξαγωγέας των οποίων είναι η Ρωσία. Ο ρωσικός λαός, το ρωσικό έθνος, ιδίως τους τελευταίους μήνες και λόγω των γεγονότων στη γειτονική Ουκρανία, εμφανίζεται εξαιρετικά συσπειρωμένο, και περήφανο. Όλες οι πολιτικές παρατάξεις, σύσσωμος ο πληθυσμός στηρίζει τους χειρισμούς της πολιτικής ηγεσίας,  συμπάσχει αλλά και έμπρακτα στηρίζει τους Ουκρανούς πολίτες που αναζητούν καταφύγιο στη Ρωσία (τους λεγόμενους Ρωσόφωνους, όπως τους αποκαλούν τα ΜΜΕ). Το θέμα «Ουκρανία» είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο, που, εάν επιθυμείτε, δυνάμεθα να συζητήσουμε και αναλύσουμε ξέχωρα. Έχω προσωπική άποψη, σε αυτό το σημείο επιτρέψτε μου να προβώ σε μία παρένθεση.

 Προσωπικά έχω οικογενειακές καταβολές από τη Ρωσία, η γιαγιά μου γεννήθηκε στη Σεβαστούπολη της Κριμαίας και ο πατέρας μου στη γειτονική Συμφερούπολη. Τα τελευταία 25 χρόνια ζω στη Ρωσία, στη Μόσχα, χωρίς, ωστόσο, να αισθάνομαι αποκομμένη από την πατρίδα μου, γεγονός στο οποίο συνέβαλαν αφ΄ ενός οι σπουδές μου, το γεγονός ότι επισκέπτομαι την Ελλάδα κάθε χρόνο, αλλά και η δράση του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού στη Μόσχα τα τελευταία εννέα (9) χρόνια. Αισθάνομαι απόλυτη πληρότητα, έχοντας τη δυνατότητα να ζω στις δύο αυτές χώρες, που λατρεύω και που, μέσω των ως άνω αναφερομένων δράσεων,  επιχειρείται να αναδειχθεί στις νεότερες γενιές σήμερα η κοινή ιστορική πορεία των δύο λαών και η πνευματική μας γειτνίαση, ενιοτε ταύτιση. Κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά σημαντικό σήμερα, όταν η διατήρηση της ιστορικής μνήμης απειλείται και, ως γνωστό, λαοί χωρίς ιστορική μνήμη , απωλείουν όχι μόνο το παρελθόν τους αλλά και το μέλλον τους.

Πρόσφατα βρέθηκα στην Κριμαία για ένα επιστημονικό συνέδριο. Είναι συνταρακτικό το πόσο η φύση της θυμίζει Ελλάδα και δη Πελοπόννησο (επισημαίνω, ότι την περιοχή αποίκησαν  οι Αρχαίοι Έλληνες τον 7ο αι. π.Χ., εποχή Μεγάλου Εποικισμού). Συγκρατείστε, επίσης, το γεγονός ότι Έλληνες, κυρίως από τη γειτονική Μάνη (και όχι μόνο), μετά το Ορλωφικά (1770), εγκατασταθηκαν στην Κριμαία, και μάλιστα στην περιοχή της Μπαλακλάβας  και της Σεβαστούπολης και ήδη από τα τέλη του 18ου αι. έχουμε έντομη παρουσία στην περιοχή. Δράττομαι της ευκαιρίας να αναφέρω ότι προ ενός έτους το Κ.Ε.Π. εξέδωσε, μαζί με την  Ακαδημία Επιστημών της Ρωσίας το βιβλίο «Οι Έλληνες της Μπαλακλάβας και της Σεβαστούπολης» (πρόκειται για έκδοση των επιστημονικών εισηγήσεων σε ομώνυμο συνεδριο, που πραγματοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2012 από κοινού από το ΚΕΠ και την Ακαδημία Επιστημών της Ρωσίας) .

Ελλάδα και Ρωσία, Έλληνες και Ρώσοι, δύο λαοί, δύο ιστορίες, δύο πορείες στο χώρο και το χρόνο που συχνά διαπλέκονται, ενίοτε δε ταυτίζονται.

Βυζάντιο, χριστιανισμός, μεσαίωνας, Έλληνες λόγιοι και αγιογράφοι στη Ρωσία, ίδρυση το 1687 της Σλαβο-Ελληνο-Λατινικής Ακαδημίας στη Μόσχα από τους αδελφούς Λιχούδη, 18ος αι., Ρώσο-Τουρκικοί πόλεμοι του 18ου αιώνα (όταν στο πλευρό των ρωσικών στρατευμάτων πολεμούσαν Έλληνες από τη ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά και τα νησιά μας και οι οποίοι στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν στη Νότια Ρωσία, μεταξύ αυτώνβ και ο θρυλικός Λάμπρος Κατσώνης από τη Λιβαδειά), μεταναστευτικό κύμα Ελλήνων προς τη Ρωσία, ίδρυση ελληνικών κοινοτήτων στη Νότια κυρίως Ρωσία, ίδρυση το 1800 του Ιονίου Πολιτείας (από το Ρώσο Ναύαρχο Ουσακώφ) του πρώτου στην ιστορία ανεξάρτητου ελληνικού κρατιδίου, εκστρατεία στη Μεσόγειο του Ρώσου Ναυάρχου Σενιάβιν (άγνωστου στην ελληνική βιβλιογραφία), όταν για πολλοστή φορά ο ρωσικός στόλος κατατρόπωνε και εξουδετέρωνι τον οθωμανικό στις Ναυμαχίες του Άθωνα και των Δαρδανελλίων το Μάιο και τον Ιούνιο του 1807 αντίστοιχα, δραστήρια συμμετοχή της ρωσικής διπλωματίας στην υπόθεση λύσης του Ελληνικού Ζητήματος, θρυλική Ναυμαχία του Ναυαρίνου τον Οκτώβριο του 1827, όταν ο ηνωμένος άγγλο-γάλλο-ρωσικός στόλος κατέστρεψε τον τούρκο-αιγυπτιακό, Ρωσο-Τουρκικός Πόλεμος 1828-1829 (νίκη της Ρωσίας, Συνθήκη της Ανδριανούπολης στις 14.9.1829, με την οποία η Ρωσία υποχρέωνε την Πύλη να παράσχει στην Ελλάδα αυτονομία και λίγους μήνες αργότερα, τον Ιανοάριο του 1830, υπεγράφη στο Λονδίνο η Ίδρυση του Ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους, το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας), αυτά όλα αποτελούν ορισμένα μόνο παραδείγματα διασταύρωσης της ιστορικής πορείας των δύο ομόδοξων λαών. Στα τέλη του 18ου αι. και κυρίως κατά τον 19ο αι. οι ελληνορωσικές σχέσεις και η ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού στη Ρωσία αποκτούν  νέα δυναμική, πράγμα στο οποίο συμβάλλει η ενίσχυση των ελληνικών κοινοτήτων στη νότια, κυρίως, επικράτεια της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, η προστασία και τα προνόμια που αυτές χαίρουν εκ μέρους των ρωσικών Αρχών, δεδομένου ότι η ρωσική πολιτική ηγεσία ενδιαφέρεται να εγκαταστήσει ορθόδοξο πληθυσμό στα νότια συνορά της (σημερινή Κριμαία) και τον προσελκύει με σειρά προνομίων (φορολογικές ελαφρύνσεις, εκχώρηση γης, απαλλαγή από στρατιωτική θητεία κ.α.), καθώς και το ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον της ρωσικής κοινής γνώμης απέναντι στα ελληνικά δρώμενα. Υφίστανται πάρα πολλές ιστορικές πηγές (αρχειακές, απομνημονεύματα κ.α.), που αναδεικνύουν και τεκμηριώνουν το μέγιστο ρόλο του Ελληνισμού της Ρωσίας στα ελληνικά δρώμενα (Φιλική Εταιρεία, Υψηλάντηδες, ενίσχυση του αγώνα αλλά και του μετέπειτα ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους σπό τις ομογενειακές μας κοινότητες της Ρωσίας κ.α.).

Επιστρέφοντας στην ερώτησή σας, δύναμαι να πω ότι εμείς, ευρισκόμενοι στη Μόσχα, προβάλλουμε την Ελλάδα, το αθάνατο ελληνικό πνεύμα, το μεγαλείο της σκέψης, της διανόησης, της συνέχειά μας στο χώρο και το χρόνο όπως μάς υποδεικνύει η συνείδησή μας, η «εσωτερική μας φωνή» κατά το Σωκράτη, η παιδεία μας, τα βιώματά μας. Και εκτιμώ ότι τα καταφέρνουμε. Τα καταφέρνουμε, ερχόμενοι σε συνεργασίες, σε συνέργειες με υγιείς φορείς τόσο της Ρωσίας (π.χ. οι εβδομάδες κινηματογράφου αποτελούν αποτέλεσμα συνεργασίας με το Τμήμφ Πολιτισμού του Δήμου Μόσχας, ο οποίος τις χρηματοδοτεί, διότι τα οικονομικά μας είναι περιορισμένα, όπως και η παράσταση της ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ στη Ρωσία),όσο και της Ελλάδας. Και δεν μπορώ να μην αναφερθώ σε ανθρώπους, σε πραγματικούς σκαπανείς, που μάς στήριξαν και μάς στηρίζουν και οι οποίοι είναι άτρωτοι οποιασδήποτε ηθικής κρίσης. Θα αναφέρω το σκηνοθέτη-παραγωγό-εκδότη κ. Άγγελο Σιδεράτο, τους κινηματογραφικούς παραγωγούς  Χρήστο Καρακάση, Ηρώ Διαμαντούρου, Νίκο Αλπαντάκη, το συγγραφέα-σκηνοθέτη Λευτέρη Ξανθόπουλο, το συγγραφέα Λέανδρο Πολενάκη, τη φιλόλογο και πολύ καλή φίλη Ηρώ Αργυράκη, το συνθέτη Νίκο Ξανθούλη, τους εξαιρετικούς αποσπασμένους εκπαιδευτικούς, με τους οπίους συνεργαστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια, πρόκειται για πραγματικούς λειτουργούς, κ.α. Προβαίνουμε σε υγιείς συνεργασίες-συνέργειες και, εκτιμώ να πω, ότι αισθανόμασυτε άτρωτοι, αλώβητοι οποιασδήποτε κρίσης, ενδεχομένως επειδή δεν εναποθέτουμε ελπίδες σε τρίτους, αλλά βασιζόμαστε στη δουλειά μας, στις δυνάμεις μας, στο ένστικτό μας.

Δημοσ. Το Φεβρουάριο «ανέβηκε» στη Μόσχα η τραγωδία «Αντιγόνη» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Αλεξάντρ Σμολιακώφ με πρωταγωνιστές, εσάς (Θεοδώρα Γιαννίτση) και τον διακεκριμένο, ομογενή, ηθοποιό της Ρωσίας Ευκλείδη Κιουρτζίδη, σε μουσική Νίκου Ξανθούλη. Η επιλογή της παράστασης προέκυψε λόγο της προαναφερθείσας κρίσης και της «επανάστασης» που πρεσβεύει? Η οποία είναι κυρίως ηθών.

Εκφρασθήκατε εξαιρετικά, πρόκειται για κρίση ηθών.

ΑΝΤΙΓΟΝΗ του Σοφοκλή. Πρόκειται για ένα αθάνατο, διαχρονικό έργο, με μηνύματα γιγάντιας και δια τούτο διαχρονικής και επίκαιρης, λόγω κρίσης, σημασίας. Προ 2ετίας προβήκαμε, ως Κ.Ε.Π., σε κατάθεση πρότασης για το ανέβασμα της τραγωδίας του Σοφοκλή σε σειρά θεάτρων της ρωσικής πρωτεύουσας (ουσιαστικά ξεκινήσαμε αλληλογραφία με όλα τα θέατρα της Μόσχας). Τελικά η συνεργασία και υλοποίηση του όλου σχεδίου δρομολογήθηκε με το Θέατρο «LunaTheater», το Θέατρο της Σελήνης, σε σκηνοθεσία του Αλεξάντρ Σμολιακόβ, με τον οποίο είχα μία μικρή συνεργασία στο παρελθόν, όταν είχα υποδυθεί την Ήρα στο έργο του «Η επιλογή του Πάρι».

Η «Αντιγόνη» παραμένει επίκαιρη, είναι διαχρονική. Το κείμενο του Σοφοκλή είναι τόσο δυνατό, αγέρωχο και αναλλοίωτο-άτρωτο στο χρόνο, που δίκαια αποτελεί ένα από τα ομορφότερα δείγματα της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς, σύμβολο συνέπειας στο χρέος, στους άγραφους νόμους,  πίστης σε διαχρονικές αξίες και  ιδανικά, φορέα μηνύματος καθολικής αγάπης, ανθρωπιάς, ανθρωπισμού, πραγματικής αρετής. Η ανωτερότητα, η ψυχική ευγένεια, η προσήλωση, η πίστη της Αντιγόνης σε αρχές  συνθέτουν εκείνα τα στοιχεία του χαρακτήρα της, που αφοπλίζουν και τον πλέον δύσβατο, ψυχικά, και δύσκαμπτο, πνευματικά, θεατή. Πρόκειται για διαχρονικά μηνύματα που ευχής έργον θα ήταν να λαμβάνονται υπ΄ όψιν από εκείνα τα διεθνή κέντρα εξουσίας και αποφάσεων, που οδηγούν την ανθρωπότητα στον 3ο παγκόσμιο οικονομικό (και όχι μόνο) πόλεμο.

 Δημοσ. Υποδύεστε την Αντιγόνη! Ο λόγος που αποφασίσατε να «παίξετε» ήταν η πρόκληση του ρόλου ή κάποιος άλλος?

Το εγχείρημα ΑΝΤΙΓΟΝΗ αποτελούσε για εμένα προσωπικά όνειρο ζωής. Αποφοίτησα από τη Δραματική Ακαδημία της Ρωσίας «RATI-GITIS» το 2003 και ποτέ δεν εγκατέλειψα την ιδέα να ανεβάσουμε στη Μόσχα αρχαίο ελληνικό δράμα. Πολλάκις το είχα θέσει στον καθηγητή μου, τον κοσμήτορα της Σχολής Υποκριτικής της Ακαδημίας, τον κ. Βαλεντίν Τεπλιακόβ, βαθύ γνώστη του Τσέχοβ, ο οποίος φοβόταν να καταπιαστεί με κάτι τέτοιο. Όταν, ωστόσο, διάβασε, κατόπιν προτροπής μου, αρχαίο ελληνικό δράμα, θυμάμαι μού είπε χαρακτηριστικά, ων εντυπωσιασμένος «…όλη η σοφία του κόσμου, της ανθρωπότητας, όλα τα πάθη του ανθρώπου, οι περιγραφές των χαρακτήρων, βρίσκονται εκεί μέσα. Οι Έλληνες τα είπαν όλα τόσα χρόνια πριν. Έκτοτε η ανθρωπότητα δεν σκαρφίστηκε τίποτα καινούριο…».

Όλα τα χρόνια της λειτουργίας του Κ.Ε.Π. διαισθανόμουν ότι κάποια στιγμή, όταν ωριμάσουμε και εμείς και οι καταστάσεις, θα προβούμε σε ανέβασμα αρχαίου δράματος.

Η «Αντιγόνη» για εμένα αποτέλεσε εξαιρετική πρόκληση, και, ταυτόχρονα, χαρά, ικανοποίηση, μελέτη πάνω σε ένα αριστουργηματικό, πλούσιο, σε μηνύματα και ιδέες, κείμενο, δημιυργική εργασία.

Τολμώ να εκφρασθώ ότι δουλέψαμε με μεράκι, με συνέπεια, με ευθύνη απέναντι στο θεατή.«Οὔτοι συνέχθειν,ἀλλὰ συμφιλεῖν ἔφυν («Εγώ γεννήθηκα για ν΄ αγαπώ και όχι να μισώ)», απευθύνεται η Αντιγόνη στον Κρέοντα, αφοπλίζοντάς τον με την πεποίθηση-μήνυμά της για καθολική αγάπη, ανωτερότητα και συγχώρεση. Ελπίζουμε αυτό το μήνυμα να καταφέραμε να το μεταφέρουμε στο θεατή.

Όσον αφορά εμένα προσωπικά, η δική μου «Αντιγόνη» είναι απόλυτα ανθρώπινη. Ευαίσθητη, τρυφερή, πιστή στο καθήκον, δυνατή. Την κυριεύει ο φόβος εν΄ όψει του θανάτου, αλλά καταφέρνει να τον ξεπεράσει, αφού είναι πεπεισμένη ότι πράττει το σωστό, υπακούοντας και τηρώντας τους άγραφους και ηθικούς, διαχρονικούς και καθολικούς νόμους. Αντιμετωπίζει με συνέπεια στις αρχές της, με απόλυτη αξιοπρέπεια της προκλήσεις, τις καταδρομές της μοίρας της. Εν τέλει οδεύει ως απόλυτος νικητής, κατέχοντας τη γνώση της αλήθειας και της αρετής, στο θάνατο-λύτρωση.  

Δημοσ.  Μιλήστε μας για την αίσθηση που σας αφήνει η όλη παράσταση, βιώνοντάς την ως Αντιγόνη και μάλιστα απαγγέλοντας μέρη και στην αρχαία ελληνική γλώσσα.   

 Κάθε φορά αισθάνομαι μία πληρότητα, μία ικανοποίηση. Η σκηνοθετική προσέγγιση του Σμολιακόβ και η διασκευή, στην οποία προέβη, καθιστούν αρμονικότατο το πάντρεμα των δύο γλωσσών.  

Πρεμιέρα παίξαμε μόλις το Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, ενώ μέχρι τώρα έχουμε παίξει μόλις 7 παραστάσεις [στο σημείο αυτό επισημαίνω ότι το ρεπερτόριο των θεάτρων στη Ρωσία απαρτίζεται από πολλές παραστάσεις, που παίζονται ταυτόχρονα κατά τη διάρκεια της σεζόν, αλλά και επαναλαμβάνονται για πολλά χρόνια]. Η ΑΝΤΙΓΟΝΗ εντάχθησε στο τακτικό ρεπερτόριο ακαδημαϊκού θεάτρου της Μόσχας, γεγονός μεγίστης σημασίας για την Ελλάδα. Το ρεπερτόριο του Θεάτρου “LunaTheater” περιλαμβάνει περί τις 30 παραστάσεις, συνεπώς αντιλαμβάνεσθε ότι η δική μας παράσταση παίζεται 1 έως 2 φορές το μήνα.

Δε σας κρύβω, λοιπόν, ότι η κάθε νέα παράσταση είναι βελτιωμένη, οι ηθοποιοί συμπράτουν ολοένα και αρμονικότερα (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έχουμε φτάσει στο βέλτιστο αποτέλεσμα), γεγονός που, εκτιμώ, ότι χαροποιεί όλη την ομάδα. Εγώ προσωπικά αισθάνομαι μία ικανοποίηση, που πηγάζει από την αίσθηση της συνέπειας σε κάποιες αρχές μας, σε κάποια ιδανικά μας, στην παιδεία μας, στη συνείδησή μας. Το ίδιο αισθάνομαι όταν κατορθώνουμε να δρομολογήσουμε και άλλα προγράμματα (επιστημονικά, κινηματογραφικά, εκδοτικά κ.α.). Λαμβάνοντας υπ΄όψιν το φόρτο εργασίας μας, καταλαβαίνετε ότι δεν έχουμε χρόνο για «ωραιοπάθεια» και «ναρκισσισμό» ή για «επανάπαυση», αλλά συνεχίζουμε το τρέξιμο. 

 Δημοσ.  Πόσο εύκολη είναι η συνεργασία Ελλήνων και Ρώσων ηθοποιών -καθώς και του κυρίου Αλεξάντρ Σμολιακώφ- σε μία αρχαία ελληνική τραγωδία? (λόγο κουλτούρας και της «υπερηφάνειας» που τυχόν νιώθουν οι Έλληνες σε ανάλογες παραστάσεις προκύπτει η ερώτηση).

Η συνεργασία υπήρξε άψογη. Από την πρώτη στιγμή υπήρξε ταύτιση απόψεων με το σκηνοθέτη (με τον οποίο είχα συνεργαστεί στο παρελθόν) ως προς τις βασικές παραμέτρους προσέγγισης του έργου.  Ο σκηνοθέτης της παράστασής μας Αλεξάντρ Σμολιακόβ, πέραν της σκηνοθετικής του δράσης, είναι ένας από τους καλύτερους γνώστες του αρχαίου δράματος στη Ρωσία, συγγραφέας και δραματουργός ο ίδιος. Προσέγγισε την «Αντιγόνη» με μεγάλο σεβασμό, με συναίσθηση της ευθύνης, του τεράστιου δραματουργικού και νοηματικού φορτίου και πλούτου, που καλείται να μεταφέρει, να προβάλει στο θεατή, προβαίνοντας, παράλληλα, σε μείωση των χορικών, σε μία δραματουργική διασκευή, που σε καμμία περίπτωση δεν καθιστούν φτωχότερο, δεν αλλοιώνουν το αθάνατο κείμενο του Σοφοκλή.  

 Η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή – ένα από τα πιο διάσημα έργα του αρχαίου ελληνικού θεάτρου και , ταυτόχρονα , ένα από τα πιο δημοφιλή και στις μέρες μας . Πράγματι , η περήφανη Θηβαία πριγκίπισσα, που τόλμησε να αμφισβητήσει το κύρος της εξουσίας, αναδείχθηκε σε σύμβολο διαμαρτυρίας της ελεύθερης προσωπικότητας, σύμβολο της νίκης των πανανθρώπινων αξιών απέναντι στο πρόσκαιρο πολιτικό κέρδος .

Η θεματική της «Αντιγόνης» μάς αναγάγει στους μύθους του λεγόμενου «Θηβαϊκού κύκλου”, βασικοί συντελεστές του οποίου είναι ο Οιδίποδας (ο πατέρας της Αντιγόνης), καθώς και τα αδέρφια της, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης. Στην πραγματικότητα, η τελική πράξη της θρυλικής εκστρατείας ” Επτά επί Θήβας ” , που οδηγεί στο θάνατο τα δύο αδέρφια, ταυτόχρονα αποτελεί τον πρόλογο της τραγωδίας του Σοφοκλή . Το έργο για πρώτη φορά ανέβηκε στην Αθήνα το 442 π.Χ., κατά τις εορτές προς τιμή του Διονύσου, και, παρά το γεγονός ότι σήμερα δεν μπορούμε να φανταστούμε πλήρως το θεατρικό μοντέλο της εποχής ,  αυτή η σύγκρουση δεν παύει να διεγείρει το ενδιαφέρον του αναγνώστη και του θεατή ανά τους αιώνες. Ακόμα και ο Μπέρτολτ Μπρεχτ έγραψε το 1945 μία αιχμηρή εκδοχή, όπου ένας από τους αδελφούς απαγχονίστηκε από τα στρατεύματα των SS.

Ωστόσο, το ρωσικό θέατρο, όσον αφορά στην κατανόηση της αρχαίας δραματουργίας, παρέμενε αποστασιοποιημένο από τέτοιο ριζοσπαστισμό. Για την παράστασή μας ο σκηνοθέτης Αλεξάντρ Σμολιακόβ επέλεξε τη μετάφραση του ThaddeusZelinsky, δημοφιλούς γνώστη της αρχαιότητας στο μεταίχμιο του 19ου και του 20ου αιώνα. Σύμφωνα με την ερμηνεία-απόδοσή του, οι χαρακτήρες του Σοφοκλή μιλούν μία αρκετά σύγχρονη γλώσσα, ταυτόχρονα μεστή από ποίηση, από κοχλάζοντα συναισθήματα, που διοχετεύονται, εκρήγνυνται προς τα έξω.

Το τελευταίο πράγμα που επιδιώχθηκε ήταν η” αρχαιολογική αναπαραγωγή”. Αντιθέτως , θελήσαμε να δημιουργήσουμε έναν κόσμο τραγικό και όμορφο, ρομαντικά τρυφερό και, ταυτόχρονα, σκληρό,  κοχλάζοντα από πάθη και αντιφάσεις. Έναν κόσμο εν μέρει αρχαϊκό, εν μέρει διακριτικά σύγχρονο. Για αυτό το λόγο η παράστασή μας ξεκινά με την εμφάνιση τριών νεαρών ανθρώπων στο θέατρο, σε έναν χώρο, όπου ξαφνικά ακούν την ηχώ ενός αρχαίου κειμένου …  Δια τούτο και στην παράστασή μας έχουμε δύο Αντιγόνες: ένα σύγχρονο νεαρό κορίτσι (σκιά της «Αντιγόνης») και μία ώριμη γυναίκα, που ως να αναδεικνύεται από τα βάθη του χρόνου, με τη γνώση και τη συναίσθηση της τραγικής της μοίρας … Αναπαραστήσαμε, σκαρφιστήκαμε τη δική μας αρχαιότητα: οι τελετουργίες, οι ήχοι των τυμπάνων και των εγχόρδων (εξαιρετική η μουσική σύνθεση του Νίκου Ξανθούλη) , τα ρούχα και ο χορός. Όμως, όπως, τελικά, αποδεικνύεται, στο επίκεντρο παραμένει πάντα ο άνθρωπος με την επιθυμία του για ελευθερία , με την αγάπη και τη σοφία του .

Δημοσ. Ποιές είναι οι μελλοντικές ενέργειες του ΚΕΠ?

Στόχος μας να διατηρήσουμε αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού για την ελληνική γλώσσα, οι εγγραφές μαθημάτων ξεκινούν σε ενάμισυ μήνα. Πέραν των τακτικών μας εκδηλωσεων, σκοπεύουμε να ξεκινήσουμε καινούριο κύκλο διαλέξεων για την ιστορία του δράματος και του θεάτρου, να πραγμαοτποιήσουμετην Τρίτη εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου, να ανεβάσουμε νέα θεατρικά έργα (μεταξύ άλλων αριστοφανική κωμωδία), να διευρύνουμε την ακτίνα δράσε’ων μας στη ρωσική Περιφέρεια 9στο σημείο αυτόεπισημαίνω ότι τον περασμένο Απρίλιο υπογράψαμε Συμφωνία Συνεργασίας με την περιφέρεια του Ουλιάνοβσκ, όπου συμετείχαμε με την παράσταση «ΑΝΤΙΓΟΝΗ». Υπάρχει και κάτι άλλο, άλλο ένα «έργο ζωής», το οποίο κυοφορεί στο μυαλό μου τα τελευταία 25 χρόνια. Όπως σας είπα, έχω οικογενειακές ρίζες από τη Ρωσία. Πρόκειται για κινηματογραφική ταινία για την ελληνική διασπορά, την ομογένεια της Ρωσίας την τελευταία 100ετία, με φόντο την ιστορία μιας οικογένειας, της οικογένειάς μας, όπως μού τη μετέφεραν η γιαγιά μου και ο πατέρας μου.

Δημοσ.  Μία ευχή?

Υγεία για τους ανθρώπους και Ειρήνη στον πλανήτη μας. Αγάπη, καθολική αγάπη, –  «Οὔτοι συνέχθειν, ἀλλὰσυμφιλεῖν ἔφυν («Εγώ γεννήθηκα για ν΄ αγαπώ και όχι να μισώ)».

Συνέντευξη : Ηρα Σαραντάκη