ΦЕОФАНИС МАЛКИДИС__Холокост Самофракии в 1821 году.
Дорогие друзья,
Прилагается статья ведущего греческого историка Теофаниса Малкидиса, специалиста и борца за признание Геноцида греков Востока, «(Неизвестный) холокост Самофракии в 1821 году на экране кинотеатра.» (статья на греческом и в переводе -google translation- на русском языках).
Θεοφάνης Μαλκίδης, Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου.
Το (άγνωστο ) ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης το 1821 στην κινηματογραφική οθόνη.
Είναι γεγονός ότι η συμβολή της Θράκης στην Εθνική Παλιγγενεσία αποτελεί ένα ακόμη μέρος της αποσιωπημένης ελληνικής ιστορίας. Μάλιστα η Θράκη έχει και αυτή ολοκαυτώματα και εξόδους ανάλογα της Χίου, των Ψαρών και του Μεσολογγίου. Ειδικότερα, στο νησί της Σαμοθράκης, η κήρυξη της Επανάστασης από τα τοπικά μυημένα μέλη στη Φιλική Εταιρεία, ακολούθησε ο γενικός ξεσηκωμός των Ελλήνων, παρά το γεγονός της εγγύτητας προς την πρωτεύουσα του οθωμανικού κράτους.
Σύμφωνα με αναφορά του 1809 των δημογερόντων της Σαμοθράκης, η πρωτεύουσα Χώρα είχε 350 οικογένειες και άλλες 400-450 οικογένειες κατοικούσαν στο υπόλοιπο νησί. Ο Άγγλος αξιωματικός Grenville Temple, αναφέρει ότι κατοικούσαν 3.200 άνθρωποι και ο Παπαθανασίου, εκτιμά τον προεπαναστατικό πληθυσμό του νησιού στις 4.000-4.500.
Η Σαμοθράκη βρισκόταν στα χέρια των Οθωμανών από το 1479 και παραμονές της Επανάστασης οι προεστοί μυήθηκαν στη Φιλική Εταιρεία.
Στις 19 Απριλίου 1821, οι κάτοικοι της Σαμοθράκης δήλωσαν στον διοικητή του νησιού ότι «του λοιπού είναι Έλληνες ελεύθεροι και κατά συνέπειαν, δεν έχουσι πλέον να πληρώσι φόρους εις τον Σουλτάνον». Παράλληλα, οι δημογέροντες Αλέξιος Αινείτης, Γεωργούδης Πεζούλας, Γεώργιος και Σάββας Χατζηγιαννάκης και Χατζηγιώργης, υποσχέθηκαν στους συντοπίτες τους ότι σύντομα θα έρθει ο ελληνικός στόλος. Αντ΄ αυτού όμως την 1η Σεπτεμβρίου 1821, έφτασαν στη Σαμοθράκη 1.000-2000 Οθωμανοί με το στόλο του σφαγέα της Χίου Καρ Αλή. Για να πεισθούν οι Σαμοθρακίτες να παραδοθούν, στάλθηκε ως μεσολαβητής στον οποίον ο Χατζηγιώργης είπε τα εξής: «Δοσίματα δεν έχουμε παρά μονάχα μολύβι και μπαρούτι. Είμαστε Έλληνες και προτιμούμε να πεθάνουμε παρά να είμαστε σκλάβοι».
Ο οθωμανικός στρατός συγκρούστηκε με τους εξεγερμένους στη Χώρα, στις θέσεις Μύλοι και Σταυρί και στα υψώματα «Κούκου» και «Βριχού». Σύντομα, όμως, οι Έλληνες κατάλαβαν ότι οποιαδήποτε αντίδραση ήταν μάταιη και κρύφτηκαν σε δύσβατες τοποθεσίες του νησιού, ενώ περίπου πεντακόσιοι κατάφεραν να διαφύγουν. Οι Οθωμανοί, διαδίδοντας ότι θα παραχωρούσαν αμνηστία, απέκλεισαν στη Χώρα τους Έλληνες και αφού επέλεξαν 700 εξ αυτών, τους δολοφόνησαν. Τη σφαγή ακολούθησαν και άλλες, ενώ αναφέρονται συγκλονιστικές ιστορίες γυναικών που για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων ρίχνονταν με τα παιδιά τους σε γκρεμούς.
Γύρω στις 2.000 ήταν τα άμεσα θύματα των σφαγών, 1.800-2.000 άτομα έγιναν σκλάβοι, ενώ οι Σαμοθρακίτες πρόκριτοι κρεμάστηκαν από τους ιστούς των πλοίων του Γαλαξιδίου που είχε αιχμαλωτίσει ο οθωμανικός στόλος. Τα δε κεφάλια και τα αυτιά των δημογερόντων της Σαμοθράκης στάλθηκαν στο Σουλτάνο, όπως συνηθιζόταν και σε άλλες σφαγές, ως απόδειξη του εγκλήματος....
Ο Ίωνας Δραγούμης, ο οποίος ήταν στις αρχές του 20ου αιώνα πρόξενος στην Αλεξανδρούπολη, στο έργο του <<Σαμοθράκη>> διέσωσε το ιστορικό του τραγικού συμβάντος, το λογχισμένο Ευαγγέλιο της εκκλησίας της Παναγίας στη Χώρα, το οποίο φυλάσσεται στο Εθνολογικό Μουσείο Αθηνών και ένα αντίγραφο του χειρογράφου της Ακολουθίας που έγραψε το 1843 ο μοναχός Ιάκωβος για τους πέντε Νεομάρτυρες του νησιού (Εμμανουήλ, Μιχαήλ, Θεόδωρος, Γεώργιος και Γεώργιος) που δολοφονήθηκαν το 1836, αφού επέστρεψαν στην Ορθοδοξία.
Η σφαγή της Σαμοθράκης έγινε γνωστή στην Ευρώπη το 1824 από το βιβλίο του προξένου της Γαλλίας στον Αλή Πασά «Histoire de la Regeneration de la Grèce» όπου αναφέρονται τα εξής γράφει: «Η φρίκη κι ο θάνατος απλώνονται σ’ ολόκληρο το νησί. Οι άνδρες αποκεφαλίζονται, εκτός από μερικούς που τους φυλάγουν, για να τους κρεμάσουν στα κατάρτια πλοίων, όταν θα γυρίζουν στην Κωνσταντινούπολη. Αλυσοδεμένους τους φέρνουν μαζί με τις αθώες οικογένειές τους στα πλοία και τους στοιβάζουν μαζί με σωρούς κεφαλιών προορισμένων να κοσμήσουν την πύλη σαραγιού. Φριχτός φόρος, οι γυναίκες που ήταν καταδικασμένες να μπουν στα κακόφημα σπίτια καταφέρνουν να μετριαστεί η ποινή τους, χάρη στην απληστία των δεσποτών τους που τις πούλησαν μαζί με τα παιδιά τους στην αγορά του Σουλτανιέ Καλεσί. Ακόμη οι Τούρκοι δεν ξέχασαν να στοιβάξουν σε σωρούς τα κομμένα κεφάλια κάτω από τα παράθυρα του Γάλλου υποπρόξενου».
Την καταστροφή της Σαμοθράκης την απεικόνισε ο Γάλλος Αύγουστος Βινσόν ο οποίος το 1827 ζωγράφισε τον πίνακα “Après le Massacre de Samothrace” , ("Μετά τη σφαγή της Σαμοθράκης"), πίνακας ο οποίος βρίσκεται στο Λούβρο.
Ο φιλέλληνας George Jarvis, ήταν μέλος του πληρώματος ελληνικού πλοίου, με καπετάνιο τον Μ. Τομπάζη, όταν κατέπλευσε στη Σαμοθράκη το 1822: «Οι Τούρκοι έχουν καταστρέψει αυτό τον τόπο, πήραν όλα τα βοοειδή από το νησί και αρκετούς από τους κατοίκους που έγιναν σκλάβοι… πλέον μόνο 200 φτωχοί, κακόμοιροι Έλληνες κατοικούν σ’ αυτό».
Ο Φίνλεϊ, στην «Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης» (1861) γράφει πως «ήταν αδύνατο να υποθέσει κανείς ότι αυτοί οι άνθρωποι που σφαγιάστηκαν είχαν διαπράξει κάποιο έγκλημα που να αξίζει μία τόσο σκληρή τιμωρία», ενώ ο L. Lacroix στο έργο του «Iles de la Grece» (1861) σημειώνει πως «οι Τούρκοι κατερήμωσαν ασπλάχνως την νήσον ταύτην εν τω υπέρ ανεξαρτησίας αγώνι».
Μετά τη σφαγή της Σαμοθράκης, στο νησί έμειναν περίπου σύμφωνα με τις μαρτυρίες 200 Έλληνες (33 οικογένειες γράφει συγκριμένα ο π. Γ.Μανωλάκης), που αντιμετώπισαν νέες επιδρομές όπως γράφει ο Grenville Temple στο έργο του «Travels» ( 1834) αφού «σώματα Αρναούτηδων …εισέβαλαν στο νησί σκορπίζοντας γύρω τους τον θάνατο και την ερήμωση», κάτι που επιβεβαιώνει και ο F. Murhard στο βιβλίο του «Genalde», γράφοντας ότι «μια άγρια ομάδα Αλβανών και γέμισε με φόβο και τρόμο τους κατοίκους».
Το ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης την 1η Σεπτεμβρίου 1821 ήταν και παραμένει ένα άγνωστο γεγονός της Επανάστασης. Ενδεικτικά και μόνο σημειώνεται ότι η σφαγή απουσιάζει από τις αναφορές για τις μεγάλες καταστροφές κατά τη διάρκεια του Αγώνα και ότι μόλις το 1980, η Ακαδημία Αθηνών τίμησε το νησί με το χρυσό μετάλλιο για «… κατά τους Αγώνες της Εθνεγερσίας και για το ολοκαύτωμα…».
Σημαντική παράμετρος του ολοκαυτώματος αποτελεί και ο βίαιος εξισλαμισμός πολλών Σαμοθρακιτών, που κατέληξαν δούλοι. Πέντε από τους επιζώντες του ολοκαυτώματος της Σαμοθράκης, οι Μανουήλ Παλογούδας, Μιχαήλ ο Κύπριος, Θεόδωρος Δημητρίου, Γεώργιος Κουρούνης και Γεώργιος Καλακίκος, γύρισαν το 1836 στη Σαμοθράκη και επέστρεψαν στην αρχική τους θρησκεία.
Για το λόγο αυτό μεταφέρθηκαν στην απέναντι ακτή της Αλεξανδρούπολης, όπου ήταν η τοπική διοίκηση.
Όταν τους οδήγησαν μπροστά στον διοικητή τους ρώτησε για την καταγωγή τους και τη ζωή τους. Οι άγιοι του αποκρίθηκαν για την καταστροφή του νησιού τους, την βίαιη προσχώρηση στο Ισλάμ και την επιστροφή στην Ορθοδοξία.
Οι Πέντε νεομάρτυρες αφού βασανίστηκαν θανατώθηκαν στις 6 Απριλίου 1836. Ειδικότερα ο Μιχαήλ ο Κύπριος τεμαχίστηκε από δήμιους, οι Γεώργιος Κορούνης και Θεόδωρος Δημητρίου απαγχονίστηκαν μετά από βασανιστήρια και οι Μανουήλ Παλογούδας και Γεώργιος Καλακίκος ρίχτηκαν σε σανίδια με αιχμηρά σίδερα. O πρώτος πέθανε ακαριαία, ο δεύτερος όμως χρειάστηκε να πυροβοληθεί από τους δημίους του. Η μνήμη τους τιμάται την Κυριακή του Θωμά και μαζί με το άγνωστο Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης αποτέλεσαν την έμπνευση μίας ομάδας νέων ανθρώπων από την Αλεξανδρούπολη για να δημιουργήσουν μία κινηματογραφική ταινία για τη σφαγή και για τους νεομάρτυρες του νησιού.
Η ταινία σε σενάριο και σκηνοθεσία του Βασίλη Τσικάρα ονομάστηκε <<Πέντε>> αναδεικνύει, τον αγώνα για την Ελευθερία, την Επανάσταση στη Θράκη, τη εξέγερση της Σαμοθράκης, την ολοκληρωτική σφαγή των Ελλήνων και των Ελληνίδων του νησιού και τους Πέντε Νεομάρτυρες. Είναι μία συμβολή στην ελληνική ιστορία και ειδικότερα στην Επανάσταση Ελευθερίας, στην ανάδειξη της Παλιγγενεσίας στη Θράκη, στη άγνωστη δυστυχώς εν πολλοίς σφαγή στη Σαμοθράκη και εν τέλει στις ηρωικές μορφές των πέντε νεομαρτύρων που αποφασίζουν να θυσιαστούν υπερασπίζοντας την Πίστη τους και την Ελληνικότητά τους.
Υ. Γ.1 Η Ταινία <<Πέντε>> θα κάνει σήμερα 15 Μαρτίου στην Αλεξανδρούπολη πανελλήνια πρεμιέρα.
Υ.Γ.2 Το κείμενο για τη σφαγή της Σαμοθράκης αποτελεί προδημοσίευση από το βιβλίο του Θεοφάνη Μαλκίδη για τις σφαγές κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, βιβλίο το οποίο θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες από τις εκδόσεις ΕΝΔΟΧΩΡΑ.
Η συνέντευξη του Θ. Μαλκίδη για το Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης και την ταινία <<Πέντε>>
Το τρέιλερ της ταινίας <<Πέντε>>
Феофанис Малкидис
Профессор Университета политических наук «Пантион».
(Неизвестный) холокост Самофракии в 1821 году на экране кинотеатра.
Фактом является то, что вклад Фракии в национальный палегенезис является еще одной частью замалчиваемой греческой истории. Фактически, во Фракии также были холокосты и исходы, подобные Хиосу, Псаре и Мессолонгиону. В частности, на острове Самотраки за провозглашением Революции местными инициаторами членов Дружественного общества последовало всеобщее восстание греков, несмотря на факт близости к столице Османского государства.
Согласно отчету старейшин Самофракии за 1809 год, в столице Хора проживало 350 семей, а еще 400-450 семей жили на остальной части острова. Английский офицер Гренвиль Темпл сообщает, что там проживало 3200 человек, а Папатанасиу оценивает дореволюционное население острова в 4000-4500 человек.
Самотраки находился в руках османов с 1479 года, а накануне революции ректоры были посвящены в Филики Этарии.
19 апреля 1821 г. жители Самотраки заявили губернатору острова, что «они ведь свободные греки и, следовательно , они больше не должны платить подати султану ». В то же время мэры Алексиос Айнейтис , Георгудис Пезулас, Георгиос и Саввас Хацигианнакис и Хацигиоргис пообещали своим согражданам, что вскоре прибудет греческий флот. Однако вместо этого 1 сентября 1821 года 1000-2000 османов прибыли в Самофракию с флотом убийцы Хиоса Кар Али. Чтобы убедить самофракийцев сдаться , он был послан в качестве посредника, которому Хацигиоргис сказал следующее: «У нас есть только карандаш и порох в качестве дани. Мы греки, и мы предпочитаем умереть, чем быть рабами».
Османская армия столкнулась с повстанцами в Хоре, на позициях Милос и Ставри и на высотах «Куку» и « Вричу ». Однако вскоре греки поняли, что любая реакция бесполезна, и спрятались в труднодоступных местах на острове, а около пятисот человек сумели спастись. Османы, распространяя слухи о том, что объявят амнистию, исключили греков из страны и, выбрав 700 из них, убили их. За резней последовали другие, при этом есть шокирующие истории женщин, которые, чтобы не попасть в руки турок, бросались со скал вместе со своими детьми.
Около 2000 человек стали непосредственными жертвами резни, 1800-2000 человек стали рабами, а самофракийские прерогативы были повешены на мачтах кораблей Галаксиди, захваченных османским флотом. А головы и уши старейшин Самофракии были отправлены к султану, как это было принято при других массовых убийствах, в доказательство преступления...
Ионас Драгумис, который был консулом в Александруполисе в начале 20-го века, в своем труде «Самотраки» сохранил историю трагического события, пронзенное копьем Евангелие церкви Богородицы в Хоре, которое хранится в Этнологическом музее. Афин и копия рукописи Ордена, написанного в 1843 г. монахом Иаковом для пяти островных Новомучеников (Еммануила, Михаила, Феодора, Георгия и Георгия), убиенных в 1836 г. после их возвращения в Православие.
О резне Самофракии стало известно в Европе в 1824 г. из книги французского консула в Али-паше " Histoire de la Регенерация де ла Grèce », где упоминаются следующие, он пишет: « Ужас и смерть распространились по всему острову. Мужчин обезглавливают, за исключением нескольких, которые их охраняют, чтобы повесить их на мачтах кораблей, когда они вернутся в Константинополь. Их привозят в цепях вместе с их невинными семьями к кораблям и складывают вместе с грудами голов, предназначенных украсить ворота лачуги. Ужасный налог, женщинам, приговоренным к позорным домам, удается смягчить приговор благодаря жадности их деспотов, которые продали их вместе с детьми на рынке Султание . Позвони мне . Даже турки не забыли сложить отрубленные головы под окна французского вице-консула».
Разрушение Самофракии изобразил француз Огюст Винсон , написавший в 1827 году картину «Après ле Massacre de Samothrace », («После резни Самофракийской»), картина, которая находится в Лувре.
Филэллинский Джордж Джарвис , был членом экипажа греческого корабля, которым командовал М. Топазис, когда тот отплыл в Самофракию в 1822 г.: «Турки разорили это место, увели весь скот с острова и некоторых жителей, ставших рабы... теперь в нем живут только 200 бедных, несчастных греков».
Финли в своей «Истории греческой революции» (1861 г.) пишет, что «нельзя было предположить, чтобы эти люди, подвергшиеся резне, совершили какое-либо преступление, заслуживающее столь жестокого наказания», в то время как Л. Лакруа в своей работе « Иль де ля Греция » (1861) отмечает, что «турки были опустошены пощадить этот остров в борьбе за независимость ».
После резни Самофракийцев на острове по свидетельствам осталось около 200 греков (33 семьи, в сравнении пишет о. Г. Манолакис ), которые столкнулись с новыми набегами, как пишет Гренвиль Темпл в своем произведении « Путешествия » (1834 г.) после того, как «тела арнаутидов... вторглись на остров, сея вокруг себя смерть и запустение», что подтверждает и Ф. Мурхард в своей книге « Генальде », написав, что «дикая группа албанцев и наполнил жителей страхом и ужасом».
Холокост Самофракии 1 сентября 1821 года был и остается неизвестным событием Революции. Показательно отмечается, что резня отсутствует в отчетах о великих бедствиях во время Борьбы и что только в 1980 году Афинская академия удостоила остров золотой медали за «…во время Борьбы национального сопротивления и за Холокост...".
Важным параметром холокоста является насильственное обращение в ислам многих самофракийцев , оказавшихся в рабстве. Пятеро выживших в Самофракийском холокосте, Мануэль Палогудас , Михаил Киприот, Теодорос Димитриу, Георгиос Курунис и Георгиос Калакикос , вернулись в 1836 году на Самофракию и вернулись к своей первоначальной религии.
По этой причине их перевели на противоположный Александруполису берег, где находилась местная администрация.
Когда их привели к командиру, он спросил их об их происхождении и жизни. Святые ответили ему за разрушение их острова, насильственное обращение в ислам и возвращение в православие.
После истязаний пять Новомучеников были казнены 6 апреля 1836 года. В частности, Михаил Киприот был расчленен палачами, Георгий Курунис и Феодорос Димитриу были повешены после пыток, а Мануил Палогудас и Георгий Калакик были брошены на доски с острыми утюги. Первый умер мгновенно, а вот второго пришлось расстрелять своим палачам. Память их отмечается в воскресенье святого Фомы, и вместе с неизвестным Холокостом Самофракии они вдохновили группу молодых людей из Александруполиса на создание фильма о резне и новомучениках острова.
Фильм, написанный и снятый Василисом Цикарасом под названием «Пять», освещает борьбу за свободу, революцию во Фракии, восстание Самофракии, тотальную резню греческих мужчин и женщин острова и пять новомучеников. Это вклад в греческую историю и, в частности, в Революцию свободы, в появление Палингенезиса во Фракии, в малоизвестную, к сожалению, резню в Самофракии и, наконец, в героические образы пяти новомучеников, решивших пожертвовать собой, защищая свои права. Вера и их греческое происхождение.
Y. C.1 Премьера фильма «Пять» состоится сегодня, 15 марта, в Александруполисе.
книги Феофаниса Малкидиса о резне во время революции 1821 года, которая будет выпущена через несколько дней издательством ENDOHORA.
Интервью Т. Малкидиса о Самофракийском Холокосте и фильме «Пять»
Трейлер фильма <<Пять>>
![[X]](/style/img/pppclose.png)